Nowa teka ds. bezpieczeństwa i dobrostanu zwierząt w Komisji Europejskiej – szansa czy zagrożenie?

Czy unowocześnienie regulacji poprawi los zwierząt, czy stanie się kolejnym krokiem w stronę restrykcji, które zagrożą opłacalności europejskiego rolnictwa?

W ostatnich dniach oczy europejskiego sektora rolniczego zwróciły się w stronę Brukseli. Przewodnicząca Komisji Europejskiej, Ursula von der Leyen, ogłosiła powołanie nowego stanowiska w Komisji – Komisarza ds. zdrowia i dobrostanu zwierząt. Tę funkcję objął węgierski polityk, Olivér Várhelyi, co wywołało liczne kontrowersje i obawy, zwłaszcza wśród rolników i organizacji związanych z hodowlą zwierząt. To stanowisko, jak się okazuje, może stać się narzędziem do dalszego zwiększenia regulacji i restrykcji wobec branży rolniczej, szczególnie w zakresie hodowli zwierząt.

Kim jest nowy komisarz ds. zdrowia i dobrostanu zwierząt?

Olivér Várhelyi to postać znana głównie z polityki europejskiej, lecz niekoniecznie związana z tematyką zdrowia czy dobrostanu zwierząt. Dotychczas pełnił funkcję komisarza ds. sąsiedztwa i rozszerzenia Unii Europejskiej. Jego nominacja na nowe stanowisko w Komisji Europejskiej budzi mieszane odczucia, zarówno ze względu na jego brak doświadczenia w obszarze rolnictwa i zdrowia zwierząt, jak i polityczne tło nominacji, związane z rządem Węgier, kierowanym przez Viktora Orbána.

Wielu ekspertów, w tym Bas Eickhout, współprzewodniczący Zielonych w Parlamencie Europejskim, wyraża poważne obawy co do kompetencji Várhelyiego. Zarówno jego krytycy, jak i zwolennicy, zastanawiają się, czy osoba bez doświadczenia w tym obszarze jest odpowiednią kandydaturą do prowadzenia polityki o tak wielkim znaczeniu dla rolnictwa w całej Unii Europejskiej.

Kompetencje nowego komisarza – niepokojące zmiany

W zakres obowiązków nowego komisarza będzie wchodzić szeroko pojęte zdrowie i dobrostan zwierząt. Wśród jego priorytetów znalazło się „unowocześnienie przepisów dotyczących dobrostanu zwierząt”, co brzmi niewinnie, ale budzi obawy wśród przedstawicieli rolnictwa. Jak podkreśliła Ursula von der Leyen, nowe regulacje mają obejmować także import zwierząt egzotycznych oraz kwestie zrównoważonego rozwoju, norm etycznych i naukowych. Mimo tych zapowiedzi istnieje realne zagrożenie, że nowe przepisy nie będą miały wiele wspólnego z poprawą dobrostanu zwierząt, a raczej przyczynią się do tworzenia kolejnych obciążeń dla sektora hodowlanego.

Kolejnym elementem jego zadań będzie opracowywanie rozwiązań mających na celu zapobieganie marnotrawieniu żywności oraz poprawę zrównoważonego rozwoju i bezpieczeństwa w całym łańcuchu dostaw żywności. Te cele, choć brzmią szlachetnie, mogą okazać się pretekstem do wprowadzenia kolejnych, nadmiernie restrykcyjnych regulacji, które znacząco wpłyną na opłacalność hodowli zwierząt.

Ukłon w stronę organizacji antyhodowlanych

Decyzja o utworzeniu nowego stanowiska, jak również wybór Olivéra Várhelyiego, budzi niepokój wśród przedstawicieli branży rolniczej. Jacek Zarzecki, prezes Polskiego Związku Hodowców i Producentów Bydła Mięsnego (PZHiPBM), wprost określił to jako „ukłon w stronę organizacji antyhodowlanych”. Jego zdaniem, wprowadzenie nowej teki, która skupia się na „dobrostanie zwierząt”, a nie na bezpieczeństwie żywności, jest sygnałem, że Komisja Europejska może coraz mocniej naciskać na wprowadzenie przepisów utrudniających działalność hodowlaną.

Organizacje takie jak PZHiPBM od dawna postuluje, aby kwestie związane z hodowlą, ochroną roślin i dobrostanem zwierząt były skonsolidowane pod jednym komisarzem ds. rolnictwa. Tymczasem utworzenie osobnego stanowiska ds. zdrowia i dobrostanu zwierząt jest, według Zarzeckiego, krokiem w przeciwnym kierunku. Działania te wydają się faworyzować organizacje działające na rzecz ograniczenia hodowli zwierząt, zamiast wspierać rolników w tworzeniu zrównoważonego modelu produkcji żywności.

Zagrożenia dla rolnictwa

Zwiększenie nacisku na dobrostan zwierząt to potencjalnie duże wyzwanie dla europejskich rolników. O ile dbanie o właściwe warunki dla zwierząt jest niezwykle ważne, to wprowadzenie zbyt surowych regulacji może w efekcie negatywnie wpłynąć na funkcjonowanie całego sektora. Organizacje antyhodowlane, które walczą o wprowadzenie bardziej restrykcyjnych przepisów dotyczących hodowli zwierząt, mają często wizję odległą od rzeczywistości, z którą codziennie mierzą się rolnicy.

Realnym zagrożeniem jest wprowadzenie regulacji, które nie tylko ograniczą możliwości produkcji, ale także znacząco zwiększą koszty prowadzenia hodowli. W obliczu rosnących kosztów energii, pasz i pracy, dodatkowe obciążenia mogą sprawić, że prowadzenie gospodarstwa stanie się nieopłacalne dla wielu rolników. Co więcej, niektóre z postulowanych przez organizacje antyhodowlane rozwiązań, takie jak zakaz hodowli niektórych gatunków czy wprowadzenie norm niemożliwych do spełnienia, mogą wręcz doprowadzić do upadku wielu gospodarstw.

Co dalej z hodowlą w Europie?

Nominacja Olivéra Várhelyiego na nowego komisarza ds. zdrowia i dobrostanu zwierząt budzi poważne obawy co do przyszłości europejskiej hodowli zwierząt. To, w jaki sposób będzie realizował swoje obowiązki, będzie kluczowe dla przyszłości rolników w Unii Europejskiej. Niestety, pierwsze sygnały wskazują na to, że możemy mieć do czynienia z dalszymi restrykcjami i naciskami, które zamiast poprawiać dobrostan zwierząt, jedynie utrudnią życie hodowcom i rolnikom.

Jedno jest pewne – europejscy rolnicy muszą być przygotowani na to, że nowe regulacje mogą wpłynąć na każdy aspekt ich pracy, od hodowli zwierząt po produkcję żywności. Dla wielu z nich, te zmiany mogą oznaczać konieczność radykalnej zmiany podejścia do prowadzenia gospodarstw, a w skrajnych przypadkach – nawet rezygnację z hodowli. W obliczu tych wyzwań, kluczowe będzie wspólne działanie organizacji rolniczych w całej Europie, aby bronić interesów rolników i dążyć do zrównoważonych, realistycznych rozwiązań.